Na de zomerperiode worden meetinstrumenten voor klimaatonderzoek geplaatst op de toekomstige locatie van het Van Leeuwenhoekpark in Nieuw Delft. Waarom eigenlijk? We vragen het aan Isidoor Hermans (projectdirecteur Ontwikkelingsbedrijf Spoorzone Delft) en Marjolein Pijpers-Van Esch (assistant professor bij de TU Delft).        

Hermans opent: “In het nieuwe stadsgebied Nieuw Delft komt het Van Leeuwenhoekpark letterlijk op het dak van de spoortunnel. Het park begint bij het Centraal Station Delft en loopt door tot Leeuwenstein. Een gebied van ongeveer 2,5 hectare, gemiddeld 40 meter breed en 600 meter lang. Bij de aanleg van het park wilden we uiteraard het thema innovatie terug laten komen. Het was Marjolein Pijpers-Van Esch van de TU Delft die voorstelde om van het toekomstige park een ‘laboratorium voor klimaatonderzoek’ te maken.”

“Elk jaar zijn er hitterecords”, vult Pijpers-Van Esch aan. “De warme zomerse dagen van nu zijn straks normale zomers en over vijftig tot honderd jaar koele zomers. Met alle gevolgen van dien voor bijvoorbeeld de gezondheid van fysiek kwetsbare groepen zoals ouderen en baby’s, het toerisme en het algemene welzijn van de stedelijke bevolking. Tegelijkertijd veroorzaakt hitte bijvoorbeeld uitzettingsproblemen bij spoorwegen, bruggen en andere infrastructuur en beïnvloedt het de waterkwaliteit- en kwantiteit.”

Anticiperen op hittestress en wateroverlast

Hermans: “De stad Delft kan, met name ’s nachts, zeker tien graden warmer worden dan het buitengebied. Op deze hittestress én de mogelijke wateroverlast zal de stad Delft zich beter moeten voorbereiden. In Nieuw Delft wordt daar al rekening mee gehouden, door onder meer het groen in de openbare ruimte en het Park Spoorloos en over een aantal jaren het Van Leeuwenhoekpark zijn verkoelende werk te laten doen. Ook het water in de Nieuwe Gracht werkt straks verkoelend en er wordt regenwater opgevangen op gebouwen en vertraagd afgevoerd.”

Pijpers-Van Esch vervolgt: “Het park, liggend op nagenoeg het warmste plekje in Delft, wordt een laboratorium voor klimaatonderzoek. Om dit te realiseren hebben we al in de ontwerpfase van het park advies mogen gegeven en gerekend aan het ontwerp hoe het presteert als er een hittegolf is. Enkele plekken in het park zijn nog ‘minder comfortabel’. Hiervoor proberen we nog oplossingen te vinden in het Definitief Ontwerp voor de start van de uitvoering.”

Starten met meten

“Na de zomer gaan we de meetstations plaatsen op de geplande locatie van het park. Op diverse punten in en rond het park worden dan klimaataspecten als windsnelheid en luchttemperatuur gemeten. Als het park is aangelegd, worden die metingen voortgezet en zo wordt inzicht verkregen in de effecten van een groen gebied in een overwegend ‘stenige stedelijke omgeving’. We weten best veel over wat sommige maatregelen doen, zoals de schaduw van bomen en gebouwen, de wind en een fontein, maar elke plek is uniek. Dat maakt ‘meten en erop anticiperen’ zo interessant voor ons.”

Hermans vertelt: “Met de instrumenten die na de zomer worden geplaatst, meet de TU Delft gedurende de komende vijf tot tien jaar of de eerder gemaakte berekeningen kloppen en bekijkt welke plekken in het park het goed en welke het minder goed doen. Bij het onderhoud van het park kan de gemeente dan verbeteringen doorvoeren. Die weerstations zijn overigens innovatief, hufterproof, betaalbaar en worden echte eyecatchers in het park.”

“Straks zijn we door het ‘lab’ instaat in het park en de stad Delft beter in te spelen op klimaatveranderingen. Tegelijkertijd is het Van Leeuwenhoekpark voor ons de ‘proeftuin van Nederland’. Wat wij daar leren, kunnen we in de toekomst elders in parken en andere openbare ruimten zoals pleinen en woonstraten inzetten”, aldus Pijpers-Van Esch.

Uniek in Nederland en daarbuiten

“Het is en blijft een bijzonder project omdat wij al vanaf het begin aan tafel zitten met het Ontwikkelingsbedrijf Spoorzone Delft. OBS hanteert een vooruitstrevende aanpak en kiest er bewust voor een duurzaam en toekomstbestending stukje stad op te leveren met een stadspark voor iedereen. Parken hebben al eeuwenlang de functie dat zij voor verkoeling in de stad zorgen. Maar daar echt het maximale uithalen door de combinatie van slim ontwerp, rekenen, meten en waar mogelijk aanpassingen doen, dat is nieuw in Nederland en misschien zelfs wel in de wereld”, besluit Pijpers-Van Esch.

Voor meer informatie over het Van Leeuwenhoekpark klik hier.